FF50 Papa en mama slapen door – deel 2

Voorkomen van chronische slapeloosheid

Wij vragen ons af

Wat is de meerwaarde van voorlichting?

Als wij ouders van jonge kinderen in de vroege fase van insomnie wijzen op gedrag dat kan leiden tot chronische insomnie, kunnen we daarmee insomnie voorkomen?

Wat leert ons deze FF50?

Wat is er nodig om dit structureel te agenderen op het consultatiebureau (CB)?

Waarderen ouders deze interventie?

Hoe kun je dit borgen in de werkwijze van het CB en het kinderdagverblijf (KDV)?

De aanpak

Onze aanpak

SPREEKUUR

Twee verpleegkundigen onderzoeken tijdens hun spreekuur op het consultatiebureau wat nodig is om ouders te informeren over oorzaken en oplossingen voor insomnie.

OUDERAVOND

Tijdens een ouderavond op het kinderdagverblijf leggen we uit hoe insomnie ontstaat en wat je hiertegen kunt doen. Uitvraag aan het eind aan ouders. Wat levert dat op? Is het nieuw voor ze?

SCHOLING

We ontwikkelen een scholing voor CB-artsen en verpleegkundigen, waarin we kennis overbrengen over de gevolgen van slaapgebrek bij de ouders van (zeer) jonge kinderen.

De uitkomst

Wat levert dit op voor zorgverlener en patiënt?

Als de aanname klopt, kunnen we mensen in een veel vroeger stadium helpen met slaapproblemen of zelfs voorkomen dat zij ze ontwikkelen. Ouders ontvangen veel eerder ongevraagd advies. Dit kan een hoop ellende besparen. Ook kan het kennis opleveren waarmee ouders ook toekomstige risicovolle periodes in hun lever beter kunnen hanteren. Preventie is op deze manier in een vroeg stadium tegen een zeer laag tarief mogelijk. Het sociaal domein en de zorg werken samen en delen daardoor de lasten.

Ouderavond op kinderdagverblijf
Het grootste deel van de presentatie werd verzorgd door twee jeugdverpleegkundigen vanuit het consultatiebureau in de wijk. Zij gingen in op slaap bij jonge kinderen. Een slaaptherapeut vanuit het Antonius Ziekenhuis vertelde over de veranderingen in de slaap door het ouder(s) worden. Ze gaf tips over hoe om te gaan met het slaapgebrek en gaf vooral veel vertrouwen en geruststelling.

Van de tien deelnemers gaven er negen aan dat de kwaliteit van hun slaap afgenomen was sinds ze een kind hadden gekregen. Alle aanwezigen gaven aan nieuwe inzichten te hebben opgedaan tijdens de ouderavond. Op de vraag of men vanaf morgen iets anders ging doen op het gebied van slapen, zeiden vijf mensen van wel. Een zesde persoon gaf aan wel te gaan bellen met het JGZ om opnieuw advies in te winnen.

Advies tijdens reguliere contacten op het consultatiebureau
Jeugdverpleegkundigen (jvpk) in Utrecht-Oost, Binnenstad en Noordoost krijgen circa 25 vragen per maand over slapen bij kinderen boven de zes maanden oud tijdens spreekuren, zowel telefonisch als live. Twee jvpk’s hebben in een maand samen dertien van deze ouders (onze doelgroep) bevraagd over hun eigen slaap. Hiermee wilden we normalisering en geruststelling inzetten als interventie. Met als doel om de insomnie niet verder toe te laten nemen door cognities rondom de slaap te corrigeren of weg te nemen en stress te verlagen. 

De ouders wilden allemaal hun eigen slaap wel bespreken met de jvpk. Ook wilden ze allen tips hierover ontvangen. Zeven van de dertien mensen heeft klachten met de eigen slaap sinds het ouderschap (iets meer dan 50%). Drie van deze zeven mensen hadden geen slaapproblemen voor het ouderschap. Twaalf van de dertien mensen vonden het prettig om gerustgesteld te worden over het slaapprobleem.

Vooraf namen de jvpk’s deel aan de ouderavond en kregen zij schriftelijke informatie om zich in te kunnen lezen. De jvpk’s konden alle vragen van ouders beantwoorden. Ze gaven aan dat ze het wel spannend vonden als de vragen moeilijker zouden worden. Daarvoor hadden we een ‘vangnet’ afgesproken in de vorm van de huisartsen in de wijk die grotendeels Slaapstraat geschoold zijn.

Bij vier mensen is daadwerkelijk informatie meegegeven. Bij deze vier werd daarom ook het vangnetadvies gegeven. Het vangnetadvies werd ook één keer meegegeven aan iemand die geen informatie wilde ontvangen.

Quadruple aim

Kwaliteit van zorg

Patienttevredenheid

Meer werkplezier

Lagere kosten

Implementatie & borging

Hoe nu verder?

  • Een ouder gaf aan: een netwerkgroep voor ouders starten met begeleiding om over slapen te praten.
  • Soms komen jeugdverpleegkundigen niet toe aan het vragen naar de kwaliteit van de slaap van de ouders zelf als zij zich melden met een vraag over de slaap van hun kind. Tijdens de reguliere consulten is er te weinig tijd voor educatie over volwassenslaap. Soms, als ouders heel veel vragen hebben over slaap, volgt een extra afspraak, dan zou het wel passend kunnen zijn. Regulier informatie sturen zou wel kunnen.
  • Een folder meegeven – bijvoorbeeld in een pakketje vanuit de verloskundige – kan zinnig zijn, maar men pakt het pas als het gaat spelen.

  • Mogelijk is een groepsconsult voor zwangere vrouwen een optie. Hierin kunnen zij ter voorbereiding informatie krijgen over slaap, van het kindje (en huilen bijvoorbeeld) en van zichzelf.
  • Er is drie keer per jaar een stadsbreed webinar voor ouders over slaap. Vanuit Antonius haakt de slaaptherapeut op 4 juli 2023 een keer aan. Als dit bevalt, gaan we kijken of dat misschien structureel kan, of dat we het op beeld zetten en kunnen hergebruiken.
  • Als het gaat om de ouderavond is een uur te kort geven de presentatoren aan. Anderhalf uur is prettiger, dan kun je de presentaties interactiever maken. De meerwaarde van de aanwezigheid van een deskundige ten opzichte van iets meegeven is volgens de deelnemende professionals merkbaar.

Onze ervaring

‘De olievlek breidt zich uit’

“In dit vervolgproject van ‘Papa en mama slapen door’ zijn er weer nieuwe professionals aangehaakt bij de Slaapcoalitie. Een kinderneuroloog/somnoloog, een slaaptherapeut uit de tweede lijn en een aantal consultatiebureauverpleegkundigen doen nu ook mee. Mooi om te zien hoe de olievlek zich uitbreidt.”

Stephanie van Emmerik

Projectleider, Sterz.org

Downloads

Wij horen graag van je!

Vragen? Meedoen?

Slaapregio

Utrecht

Bel ons

06 48 33 56 58‬

Mail ons

info@slaapcoalitie.nl